by Korupcja dzieli się na taką, która 1) gwałci prawo prywatne i procesy rynkowe [np. przekupstwo sędziego] i 2) na taką która przywraca prawo prywatne i procesy rynkowe zgwałcone przez rząd;
przywrócenie to może się odbyć:
a) poprzez dokonanie transakcji wyrównującej poziom ceny z osobą, której usługa wyceniona jest poniżej/powyżej rynkowej lub dokonanie transakcji w ogóle, gdy taka transakcja jest zabroniona [np. danie łapówki lekarzowi – w PRLu np. zaburzony był kurs dolara i jakoś nikt nie mówił o korumpowaniu dolara, gdy kupowało się go po cenie wolnorynkowej eufemistycznie zwanej „czarnorynkową”, nikt nie mówi też o korumpowaniu kelnerów, których płaca jest również poniżej rynkowej, bo resteurator wychodzi z założenia, że i tak nadrobią napiwkami, nikt nie mówi też o korupcji, gdy się kogoś zatrudnia na czarno, bo rząd uniemożliwia transakcję wprowadzając płacę minimalną lub inne ograniczenia swobody zatrudnienia] – szkodliwość tego rodzaju korupcji bierze się głównie z nazywania jej korupcją i wrzucania do jednego worka z korupcją sądu, czy policjanta, jest to demoralizujące, bo zaciera granicę między tym, co jest moralnie prawie neutralne od tego co jest ewidentnie złe;
b) poprzez przekupstwo urzędnika wydającego zgodę na tę transakcję [odrolnienie ziemi – czyli przywrócenie jej faktycznej ceny rynkowej; wydanie koncesji] – szkodliwość tego rodzaju korupcji wynika z tego, że strona, która chce zawrzeć transakcję zawiera ją powyżej ceny rynkowej [o wartość danej łapówki], dane dobro jest więc droższe, taka regulacja pełni rolę zasobu rzadkiego, lecz jest to zasób sztucznie wytworzony przez rząd; zamiast płacić za możliwość transakcji można dokonać tej transakcji nielegalnie – jednak współczynnik = kara * możliwość złapania jest generalnie na korzyść dania łapówki [chociażby bardzo łatwo odkryć zasypane jezioro ; ) ];
Jerzy Ponimirski
11 lipiec 2007 r.
***
Tekst został wcześniej opublikowany na blogu Cały gabinecik na bruczek
Autor artykułu prowadzi bloga Cały gabinecik na bruczek
